მიკრო წყალმცენარეების უჯრედგარე ვეზიკულების აღმოჩენა

უჯრედგარე ვეზიკულები არის უჯრედების მიერ სეკრეტირებული ენდოგენური ნანო ზომის ვეზიკულები, 30-200 ნმ დიამეტრით, რომლებიც მოქცეულია ლიპიდურ ორშრიანი მემბრანაში, რომლებიც ატარებენ ნუკლეინის მჟავებს, ცილებს, ლიპიდებს და მეტაბოლიტებს და ა.შ. უჯრედშორისი ვეზიკულები უჯრედშორისი კომუნიკაციის მთავარი იარაღია რომლებიც მონაწილეობენ უჯრედებს შორის მასალების გაცვლაში. უჯრედგარე ვეზიკულები შეიძლება გამოიყოფა სხვადასხვა უჯრედების მიერ ნორმალურ და პათოლოგიურ პირობებში, რომლებიც ძირითადად წარმოიქმნება უჯრედშიდა ლიზოსომური ნაწილაკების მიერ წარმოქმნილი პოლივეზიკულებისგან და გამოიყოფა უჯრედგარე მატრიქსში პოლივეზიკულების უჯრედგარე მემბრანისა და უჯრედული მემბრანის შერწყმის შემდეგ. დაბალი იმუნოგენურობის, არატოქსიკური გვერდითი ეფექტების, ძლიერი დამიზნების, ჰემატოენცეფალური ბარიერის გადაკვეთის უნარის და სხვა მახასიათებლების გამო, იგი განიხილება როგორც წამლის პოტენციური მატარებელი. 2013 წელს ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში მიენიჭა სამ მეცნიერს, რომლებიც დაკავშირებულია გარე ვეზიკულების შესწავლასთან. მას შემდეგ, აკადემიურმა და ინდუსტრიულმა წრეებმა დაიწყეს უჯრედგარე ვეზიკულების კვლევისა და განვითარების, გამოყენებისა და კომერციალიზაციის ზრდა.

მცენარეთა უჯრედების უჯრედგარე ვეზიკულები მდიდარია უნიკალური აქტიური კომპონენტებით, მცირე ზომის და ქსოვილებში შეღწევის უნარით. მათი უმეტესი ნაწილი შეიძლება იქნას მიღებული და პირდაპირ შეიწოვება ნაწლავში. მაგალითად, ჟენშენის ვეზიკულები ხელს უწყობს ღეროვანი უჯრედების ნერვულ უჯრედებად დიფერენცირებას, ჯანჯაფილის ბუშტუკებს კი შეუძლიათ ნაწლავის ფლორის დარეგულირება და კოლიტის შემსუბუქება. მიკრო წყალმცენარეები დედამიწაზე უძველესი ერთუჯრედიანი მცენარეებია. ოკეანეებში, ტბებში, მდინარეებში, უდაბნოებში, პლატოებზე, მყინვარებსა და სხვა ადგილებში ფართოდ გავრცელებულია მიკროწყალმცენარეების თითქმის 300,000 სახეობა, უნიკალური რეგიონალური მახასიათებლებით. 3 მილიარდი დედამიწის ევოლუციის დროს, მიკრო წყალმცენარეები ყოველთვის ახერხებდნენ დედამიწაზე ერთი უჯრედის სახით აყვავებას, რაც განუყოფელია მათი არაჩვეულებრივი ზრდისა და თვითაღდგენის უნარისგან.

მიკროალგალური უჯრედგარე ვეზიკულები არის ახალი ბიოსამედიცინო აქტიური მასალა, უფრო მაღალი უსაფრთხოებით და სტაბილურობით. მიკროწყალმცენარეებს აქვთ მრავალი უპირატესობა უჯრედგარე ვეზიკულების წარმოებაში, როგორიცაა მარტივი კულტივირების პროცესი, კონტროლირებადი, იაფი, სწრაფი ზრდა, ვეზიკულების მაღალი გამომუშავება და მარტივი ინჟინერია. წინა კვლევებში აღმოჩნდა, რომ მიკროწყალმცენარეები უჯრედშორისი ვეზიკულები ადვილად ექვემდებარებოდნენ უჯრედებს. ცხოველთა მოდელებში აღმოჩნდა, რომ ისინი უშუალოდ შეიწოვება ნაწლავის მეშვეობით და გამდიდრებულია კონკრეტული ქსოვილებით. ციტოპლაზმაში მოხვედრის შემდეგ, ის შეიძლება გაგრძელდეს რამდენიმე დღის განმავლობაში, რაც ხელს უწყობს წამლის ხანგრძლივ მდგრად განთავისუფლებას.

გარდა ამისა, მიკროწყალმცენარეების უჯრედშორისი ვეზიკულები იტვირთება სხვადასხვა მედიკამენტებით, რომლებიც აუმჯობესებენ მოლეკულების სტაბილურობას, ნელა გამოთავისუფლებას, პერორალურ ადაპტაციას და ა.შ. ამრიგად, მიკროალგის უჯრედგარე ვეზიკულების განვითარებას აქვს მაღალი მიზანშეწონილობა კლინიკურ ტრანსფორმაციასა და ინდუსტრიალიზაციაში.